Psycho - Alfred Hitchcock (1960)
 
Acteurs: Anthony Perkins, Janet Leigh, Vera Miles, James Gavin & Martin Balsam

De film begint in Phoenix, Arizona. Een vrouw genaamd Marion Crane steelt 40.000 dollar van haar baas om te kunnen trouwen met haar vriend, Sam Loomis. Ze vlucht naar Sams huis. Onderweg ruilt ze haar auto in om de politie op een dwaalspoor te zetten. Een storm dwingt haar om te overnachten in een afgelegen motel. De moteleigenaar, Norman Bates, wil haar uitnodigen voor een diner in het huis van zijn familie, maar zijn moeder wil hier niks van weten. Daarom brengt Norman Marion haar diner in het motel. Tijdens het diner komt Normans moeder ter sprake. Volgens Marion kan ze beter worden opgenomen in een instelling maar Norman wil haar niet alleen laten. Die avond wordt Marion terwijl ze een douche neemt vermoord door een vrouwelijke moordenaar. Norman denkt dat zijn moeder achter de moord zit, en probeert alle sporen die naar haar kunnen leiden uit te wissen. Hij verstopt Marions lichaam en al haar bezittingen in zijn auto, en rijdt die een moeras in.

Ondertussen wordt Sam gebeld door Marions zus Lila en een particulier onderzoeker genaamd Milton Arbogast, die is ingehuurd door Marions baas om het gestolen geld terug te vinden. Arbogast traceert Marion naar het motel, waar hij Norman ondervraagt. Die probeert tevergeefs te doen alsof Marion maar een nacht is gebleven en nadien weer is vertrokken. Arbogast wil ook Normans moeder ondervragen, maar Norman weigert daar ze volgens hem ziek is. Kort nadat Arbogast Linda telefonisch op de hoogte gebracht heeft van zijn bevindingen, wordt ook hij vermoord. Even later ziet men Norman aan zijn moeder vragen of ze zich wil verstoppen in de kelder, daar er zeker meer mensen zullen komen om de verdwijningen in het motel te onderzoeken. Ze verwerpt dit idee, dus brengt Norman haar tegen haar wil naar de kelder.

Wanneer Arbogast niets meer van zich laat horen, gaan Sam en Lila naar de hulpsherriff Al Chambers. Deze is verbaasd dat Arbogast nog met Lila gesproken had over Normans moeder daar deze volgens hem al tien jaar door en begraven is. Geschokt gaan Lila en Sam naar het motel, waar ze zich voordoen als getrouwd stel. Ze doorzoeken Marions kamer, waar ze een stukje papier vinden met daarop de tekst "$40,000". Terwijl Sam Norman afleid, gaat Lila het huis binnen. Sam verdenkt Norman ervan Marion te hebben vermoord voor het geld en probeert hem dit te laten bekennen, waardoor de situatie steeds meer gespannen wordt. Uiteindelijk slaat Norman Sam bewusteloos en haast zich naar het huis. Wanneer Lila Norman ziet aankomen, vlucht ze de kelder in. Daar ontdekt ze een vrouw in een schommelstoel. Het blijkt het gemummificeerde lichaam van Normans moeder te zijn. Even later komt Norman de kelder binnen, gekleed in de kleren van zijn moeder en met een pruik op. Hij valt Lila aan, maar Sam komt net op tijd om haar te redden.

Sam en Lila ontvluchten het motel en bellen de politie, die Norman arresteert. Een psychiater geeft nadien uitleg; Norman leidt aan een psychose waardoor zijn dode moeder in zijn fantasie bleef voortbestaan en hem tot de moorden aanzette. De psychose veroorzaakt bij hem tevens een gespleten persoonlijkheid, waarbij de tweede persoonlijkheid die van zijn moeder is. Ook komt men meer over Normans verleden te weten; hij had zijn moeder en haar nieuwe geliefde gedood omdat hij het niet kon hebben dat ze met een andere man omging. Daarna heeft hij geprobeert de misdaad ongedaan te maken door zijn moeder op zijn manier weer tot leven te brengen.

 

Hiermee is het hele verhaal wel verteld. Het klinkt eigenlijk helemaal niet eng of spannend op zo'n manier. Hitchcock had op de affiches voor Psycho laten vastleggen dat het publiek de clou van de film niet mocht doorvertellen, tevens werden er briefjes uitgereikt.

Ondanks het feit dat ik deze film toch al zo'n 10 keer gezien heb, blijft hij me fascineren. Het is de grootmeester van de film die nog eens een proeve van bekwaamheid geeft. Beginnend met een niet zo gelukkige romance in de lunchpauze ( datum en plaats staan precies in de titels), een diefstal en daarna de exorbitant grote straf. Of zoals Hitchcock als eens zei: Het begint met een moord en het eindigt ermee dat je onaardig bent tegen je schoonmoeder, of was het andersom ? Verder veel vogels (The Birds ?), de naam Marion Crane, Norman die zegt: You eat like a bird, overal opgezette vogels in het kantoortje van Norman, net zoals zijn moeder opgezet is. Veel voyeurisme en katholieke symboliek. En die douchescene dan. Honderden kleine stukjes film, met heel veel suggestie. Nergens zie je het mes het menselijk vlees binnendringen. Hitchcock zei al: It's all a matter of scissors ! Monteren dus, maar ook de schaar uit Dial M for Murder van Grace Kelly natuurlijk. Ach eigenlijk hangt alles samen in de carriere van Hitchcock. Hij werd eens door zijn vader een nacht opgesloten in een politiebureau en zijn films zitten vol met het thema van de onschuldige die bestraft dreigt te worden. En dan na de moord, de privé detective en zijn hulpjes die het op moeten nemen tegen een onbekend monster in een wel erg griezelig huis boven aan de heuvel.

Arbogast valt wel heel merkwaardig van de trap, alsof hij zweeft, weer zo'n Hitchcock truc a la de trappenscène uit Vertigo met de hoogtevrees van James Stewart. Er valt kortom op alle niveau's iets te genieten met deze film, ook al is de clou allang bekend. He would not harm a fly, die volstrekt gestoorde blik van Anthony Perkins/ Norman Bates zal ik nooit vergeten.